Üniversitelerimizin kayıtlı rekabette geri kalmaması, ürettikleriyle ilerlemelerinin ilerlemesine katkı sağlamak için mali sorunların çözüme kavuşturulması önemli ve gereklidir.
Eğitim, mali öğretim ve bilim hizmetleri kolunun çalışanlarının, özlü ve sosyal haklarının korunması, geliştirilmesi; Sorunlara çözüm sağlamak için emek harcayan ve birçok sorun çözümünü sağlayan Eğitim-Bir-Sen olarak, “Akademisyenlerin Mali Hakları Ulusal ve Uluslararası Karşılaştırmalar Raporu: Tespitler ve Talepler' başlıklı bir rapor hazırlandık.
Rapor, akademisyenlerin mali ve özlük haklarında yaşanan sorunları doğru ve yerinde tespitler, bunlara yönelik makul ve mümkün çözüm önerileri içeriyor. Türkiye'deki devlet yükseköğretim kurumlarındaki mevcut veriler ile Almanya, Fransa, Birleşik Krallık ve ABD'deki üniversitelerde görev yapan yükseköğretim elemanlarına ilişkin verilerin incelendiği raporda, Türkiye'deki mevcut durumun hukuki boyutu da ele alınmıştır.
Öğretim elemanları, “eşit işe eşit ücret” ile fazla ihmal edilen kesim olarak, ücretlerde değişmeyen en düşük meslek gruplarından biri olmuştur. Yükseköğretim Tazminatı ve Akademik Teşvik Ödeneği gibi bazı ilave gelir kalemleri ihdas edilmişse, öğrenci paketlerinin olması gereken düzeyde olmadığı görülmektedir.
Kültürel ve ilmî çalışmalar, bilim adamlarına önem veren bir anlayışın hakim olduğu günümüzde, verilen onca vaade rağmen öğretim birimlerinin mali haklarına ilişkin sorunların çözümüne ilişkin somut bir adım atılmamıştır.
Akademisyen maaşlarında iyileştirilmesi gerekir
2013 yılında devlet yükseköğretiminde toplamda 122 bin 337 öğretim elemanı bulunurken, 2021 yılında gelindiğinde 155 bin 634 ile en yüksek sayıya ulaşıldı; 2022 yılında ise bir miktar düşüş ile 154 bin 981 olduğu görülmektedir. 2022/23 öğretim yılı itibarıyla 83 bin 532 öğretim üyesi, 30 bin 64 öğretim görevlisi ve 41 bin 385 araştırma görevlisi bulunmaktadır.
Uluslararası göstergelerin ayarlanması, Türkiye yükseköğretim sisteminin önemli ölçüde birim birimlerinin ortaya çıkmasıdır. Buna ek olarak, bazı meslek gruplarının değiştiği maaşlar çeşitli göstergeler oluşturularak analiz edilmiş ve akademik personel maaşlarının asgari ücret karşısında görece diğer ünvanlara göre daha fazla eridiği; 2023 yılındaki maaş/ KBMG listelerinin akademik tarihleri 2003 yılından 2023 yılına göre maaş artışlarının diğer ünvandakilere göre daha az olduğu; reel maaş artışlarında ve maaş artış oranlarında da akademik büyüklüklerin daha düşük olduğu tespit edildi. Böylelikle hem tespit edilen hak kayıplarının hızlı hem de akademik alandaki yeterliliği karşılaması ve aynı zamanda akademik faaliyetlerinde bulunarak ülkedeki ekonomik ve toplumsal kalkınmaya katılması için akademik maaşlarının yeniden güncellenerek yükseltilmesi gerekmektedir.
Akademisyenlik mesleği azıcık hâle getirilmelidir
2022 yılında araştırma görevlisi ve öğretim üyesine ilişkin raporda, araştırma görevlisinin 2013 yılındaki sayıya geri döndüğü, öğretim görevlisinin 2019 yılında geri döndüğü görülmektedir. Akademik eğitimde akademisyenliğin başlangıcı olarak görülen, özel araştırma görevlisi kadrosunda yaşanan bu çöküşün sebepleri araştırılmalı, akademisyenlerin başlangıç maaşları artırılarak akademisyenlik çekici hâle getirilmelidir.
Akademisyenlikte deneyim ve kıdemle birlikte maaşlar da sanattır
Dünyada maaşlı öğrencilerin, akademisyenlikte deneyimin önemli bir kriteri olduğu görülmektedir. Almanya'da, Amerika'da, İngiltere'de ve Fransa'da akademik olarak sahip olduğu deneyim üzerinden maaşları da dağılmıştır. Türkiye'de ünvanlar içerisinde kıdemler arasındaki maaş farklılıklarının diğerlerine göre az olduğu görülmektedir. Bu nedenle, Türkiye'de akademisyenlik mesleğini icra edenlerin deneyiminin esaslı maaşlarının yeniden düzenlenmesi ve seçilebilmesi gerekmektedir.
Rapora aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz:
Akademisyenlerin Mali Hakları Ulusal ve Uluslararası Karşılaştırmalar Raporu: Tespitler ve Talepler
.jpg)
.jpg)
| Duyuru yok... |
